2024.05.20ท่องเที่ยว • วัฒนธรรม • ประเทศญี่ปุ่น

เที่ยวญี่ปุ่น .. พาไปไหว้ศาลเจ้าญี่ปุ่นกัน

สำหรับใครที่เคยไปเที่ยวญี่ปุ่น นอกเหนือจากสถานที่ท่องเที่ยวชื่อดังต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น โตเกียวดีสนีย์แลนด์ เล่นหิมะที่นิเซโกะ แช่ออนเซน หรือการช็อปปิ้ง แน่นอนว่ายังมีอีกสถานที่ ที่เป็นชื่นชอบของนักท่องเที่ยวทั้งคนไทยและต่างชาติ นั่นคือ ศาลเจ้าและวัดญี่ปุ่น  วันนี้เราจะพาทุกท่านไปรู้จักศาลเจ้าและเรียนรู้มารยาทสำหรับการไปไหว้ขอพรที่ศาลเจ้ากันค่ะ 

วัดและศาลเจ้าญี่ปุ่นต่างกันอย่างไร

ศาลเจ้า (神社  Jinja)  คือ สถานที่สถิตของเทพเจ้า (神様  Kamisama) ตามความเชื่อในลัทธิชินโต อันเป็นศาสนาพื้นเมืองที่ชาวญี่ปุ่นเคารพนับถือมาตั้งแต่โบราณกาล 

วัด (お寺  Otera) คือ สถานที่สำคัญทางพุทธศาสนา ซึ่งจะมีการประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ หรือพระพุทธรูปตามแต่ละนิกาย  ซึ่งในญี่ปุ่นมีอยู่หลากหลายนิกาย เช่น นิกายนิชิเร็น , นิกายชินงอน หรือที่มีชื่อเสียงที่สุด นิกายเซน เป็นต้น

แม้ว่าวัดและศาลเจ้าของญี่ปุ่นหลายๆ แห่งมีลักษณะและบรรยากาศที่คล้ายกัน แต่มีข้อสังเกตที่ทำให้เราทราบว่าสถานที่นั้นคือวัดหรือศาลเจ้าได้แก่ 

1.ชื่อสถานที่ 

  • ชื่อของวัด มักตามหลังด้วยคำว่า Dera, Tera และ Ji เช่น Kiyomizu-dera วัดน้ำใสที่เกียวโต หรือ Senso-ji วัดอาซากุสะที่โตเกียว Kinkaku-ji วัดทอง เป็นต้น
  • ชื่อของศาลเจ้า มักจะลงท้ายด้วย Jingu, Jinja หรือ Taisha ซึ่งมีความหมายที่แตกต่างกันออกไป 
    • Jinja ศาลเจ้าทั่วไป เช่น Yasaka Jinja
    • Jingu ศาลเจ้าใหญ่ที่สร้างไว้เพื่อบูชาดวงวิญญาณของจักรพรรดิญี่ปุ่น เช่น Meiji Jingu
    • Taisha ศาลเจ้าชั้นสูง ส่วนใหญ่เป็นศาลเจ้าขนาดใหญ่ที่เป็นที่สถิตของเทพเจ้าในตำนานความเชื่อของคนญี่ปุ่น เช่น Fushimi Inari Taisha ศาลเจ้าของเทพสุนัขจิ้งจอก

2.บริเวณทางเข้าหรือประตู  

  • ทางเข้าวัดจะมีซุ้มประตู เรียกว่า ซังมง 山門  ทั้งสองฟากของซุมจะมีรูปปั้นเทพทวารบาล คอยเฝ้าประตูอยู่ ภายในวัดก็จะมี พระพุทธรูป สุสาน เจดีย์และระฆังอยู่เป็นเอกลักษณ์
  • ศาลเจ้าบริเวณทางเข้าจะมีเสาโทริอิ  

วัดบางที่ก็มีเสาโทริอิเช่นกัน! นั่นเพราะเขามีศาลเจ้าอยู่ในวัดด้วยนั่นเอง บางครั้งก็แยกจากกันไม่ออก

3.บริเวณภายใน  

  • ภายในบริเวณวัดจะมีกระถางธูปขนาดใหญ่วางอยู่ด้านหน้าวิหารหลัก ตามความเชื่อจะโบกควันจากกระถางเข้าหาตัวเองเพื่อความสิริมงคล  
  • ศาลเจ้าจะมีเชือกที่เรียกว่า ชิเมะนะวะ しめ縄 (Shimenawa) แขวนอยู่ตรงด้านหน้าวิหาร 

 

วิธีไหว้ขอพรในศาลเจ้าญี่ปุ่น

Step 1 : ทำความเคารพเทพเจ้าที่เสาโทริอิ
ก่อนจะเดินเข้าศาลเจ้า โค้งคำนับเล็กน้อย 1 ครั้งตรงหน้าเสาโทริอิ [鳥居] ซึ่งเป็นประตูทางเข้า-ออกของเทพเจ้าที่คุ้มครองศาลเจ้าแห่งนี้ เพื่อแสดงความเคารพต่อเทพเจ้า จากนั้นเดินลอดผ่านเสาโทริอิตรงบริเวณด้านข้าง (ซ้ายหรือขวาก็ได้) โดยเว้นตรงกลางไว้ เพราะถือว่าเป็นทางผ่านของเทพเจ้า

Step 2 : ชำระล้างร่างกายให้บริสุทธิ์
หลังจากที่เดินผ่านเสาโทอิริ มาแล้วจะเจอกับเทะมิซุยะ หรือ โจซุยะ(手水舎) บ่อล้างมือ มีไว้สำหรับทำความสะอาดชำระสิ่งสกปรกจากร่างกายและจิตใจ

1) ใช้กระบวยตักน้ำขึ้นมา 1 ครั้งให้เต็ม ด้วยมือขวาเพื่อล้างมือซ้าย จากนั้นใช้มือซ้ายถือกระบวยเพื่อล้างมือขวา

2) เทน้ำลงในมือซ้ายเพื่อล้างปากหรือบ้วนปาก (ไม่ใช้กระบวยสัมผัสกับปากโดยตรง) หากผู้หญิงที่กลัวลิปสติกหลุดเพียงแค่แตะเบาๆ ก็พอ 

3) สุดท้ายถือกระบวยตั้งขึ้นเพื่อให้น้ำไหลล้างด้ามจับ

Step 3 : ใส่เงินบริจาคให้ศาลเจ้า
ในการไหว้เทพเจ้าของญี่ปุ่นก่อนอื่น ให้โยนเหรียญ 5 เยนลงไปในกล่องไม้ไซเซ็นบาโกะ [賽銭箱]  มักจะใช้เหรียญ 5 เยน  ทำไมต้องเหรียญ 5 เยนก็เพราะเหรียญ 5 เยน ออกเสียงว่า โกะเอ็น  (五円) มีเสียงพ้องกับคำว่าโชค (ご縁) ในภาษาญี่ปุ่น จึงเชื่อว่าจะทำให้โชคดี  ดังนั้นคนญี่ปุ่น จึงนิยใช้เหรียญ 5 เยนนั่นเอง แต่ถ้าไม่มีเหรียญ 5 เยน ก็สามารถโยนเหรียญอื่นได้เช่นกัน

Step 4 : สั่นกระดิ่งบอกเทพเจ้า
จับพวงเชือกที่ห้อยลงมาจากกระดิ่ง จากนั้นก็ทำการแกว่งเชือกวนเป็นวงกลมสัก 2-3 ครั้ง เพื่อเป็นการบอกให้เทพเจ้ารับรู้และปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย

Step 5 : นมัสการและอธิษฐาน
โค้งคำนับ 2 ครั้ง แล้วปรบมือให้เกิดเสียง 2 ครั้ง โดยวางมือขวาลงมาต่ำกว่ามือซ้ายเล็กน้อย จากนั้นพนมมือขอพรตามที่ตนเองปรารถนา เมื่ออธิษฐานเสร็จแล้วให้โค้งคำนับอีกรอบ

1) โยนเหรียญ 5 เยน เพื่อเป็นการบริจาคเงินให้วัด ยืนโค้งคำนับสองครั้ง 

2) สั่นกระดื่ง (ถ้าไม่มีให้ข้ามขั้นตอนนี้ไป) 

3) โค้งคำนับ 2 ครั้ง

4) ประกบมือแรงๆ เหมือนกับปรบมือ 2 ครั้ง เพื่อเรียกเทพเจ้า 

5) พนมมือขอพรหรืออธิษฐานในใจ 

6) เมื่ออธิษฐานเสร็จแล้วให้โค้งคำนับอีกรอบ

Step 6 : คำนับที่เสาประตูอีกครั้ง
เมื่อเดินออกจากศาลเจ้าและผ่านเสาประตูทางเข้าโทริอิ ให้หันหน้าเข้าหาศาลเจ้าแล้วโค้งคำนับอีกครั้งหนึ่ง เพื่อเป็นการทำความเคารพเทพเจ้าก่อนจากไป

ถ้าเพื่อน ๆ มีโอกาสได้ไปเที่ยวศาลเจ้าในประเทศญี่ปุ่น ก็อย่าลืม นำวิธีเหล่านี้ไปไหว้สักการะขอพรที่ศาลเจ้าญี่ปุ่นกันดูนะ 

การท่องเที่ยวในศาลเจ้าหรือวัดญี่ปุ่นก็เป็นความสนุกอีกอย่างหนึ่ง เป็นการเรียนรู้วัฒนธรรมศาสนา แบบแผนปฏบัติของญี่ปุ่นในอีกรูปแบบหนึ่ง เมื่อรู้วิธีการขอพรที่ถูกต้องแล้วลองทำกันดูนะคะ

 

 วิธีการไหว้พระขอพรที่วัดญี่ปุ่น

จริงๆ วิธีการไหว้ขอพรก็ไม่ต่างกันกับศาลเจ้าจะมีเพิ่มเติมแค่การจุดธูป หากเป็นวัดญี่ปุ่นจะมีกระถางจุดธูปอยู่ตรงกลางด้านหน้าวิหารจุดธูปและเทียนไหว้พระก่อนปักลงกระถางธูป (บางวัดอาจไม่มี) ให้โบกควันจากกระถางธูปเข้าหาตัวเอง เพื่อเป็นการเพิ่มโชคดี ทั้งทางด้านการงาน การเงินและสุขภาพ โดยปัดเข้าที่หัวเพื่อขอให้ฉลาดหรือเก่ง ปัดเข้าบริเวณที่เจ็บป่วยเพื่อให้อาการดีขึ้น โบกเข้ากระเป๋าเพื่อเพิ่มโชคเรื่องเงินทอง

ภายในวัดหรือศาลเจ้าจะมีโซนให้ซื้อเครื่องราง ญี่ปุ่นเรียกว่า โอมาโมริ ( お守り) เพื่อเสริมโชคลาภทั้งด้านการเรียน การเงิน การงาน ความรัก เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีเซียมซี ที่เรียกว่าโอมิคุจิ (おみくじ)  หากเสี่ยงเซียมซีแล้วจับได้ใบคำทำนายที่ดี ให้พกติดตัวไว้เพื่อความเป็นสิริมงคล แต่ถ้าได้คำทำนายไม่ดี ให้ผูกใบคำทำนายไว้กับกิ่งไม้หรือที่อยู่ใกล้ ๆ จุดเสี่ยงทาย เพื่อให้เรื่องร้าย ๆ ในคำทำนายไม่ติดตามตัวไป  ไปเที่ยวญี่ปุ่นครั้งหน้าอย่าลืมไปไหว้ขอพรที่ศาลเจ้าญี่ปุ่นกันนะคะ

 

**รู้หรือไม่ สำหรับสายมูโดยเฉพาะเรื่องความรัก แนะนำศาลเจ้าที่ดังที่สุดในโตเกียวด้านความรักคือ ศาลเจ้าโตเกียวไดจิงกุ (Tokyo Daijingu)  จะมีหนุ่มๆ สาวๆไปขอพรกันเยอะเลยค่ะ ที่นี่อยู่ใจกลางโตเกียวใกล้กับสถานี Iidabashi จากสถานีเดินมาเพียง 5 นาทีเท่านั้น

หลังจากไหว้พระขอพรกันเสร็จแล้ว ก็อย่าลืมแวะซื้อเครื่องรางประจำวัด หรือศาลเจ้ากันด้วยนะ ที่สำคัญนอกจากศักดิ์สิทธิ์แล้วยังมีความน่ารักอีกด้วย 

ที่มา Japan.travel  JNTO